زردی نوزاد یکی از مشکلات شایع در روزهای اول زندگی است که ممکن است بسیاری از والدین را نگران کند. این وضعیت معمولاً در نوزادان تازه متولد شده مشاهده می‌شود و باعث تغییر رنگ پوست و سفیدی چشم‌ها به رنگ زرد می‌شود. زردی نوزاد در بیشتر موارد بی‌خطر است و خود به خود برطرف می‌شود، اما در برخی موارد ممکن است نیاز به درمان‌های خاص داشته باشد. در این مقاله، به بررسی علل زردی نوزاد، روش‌های تشخیص، درمان‌ها و نکاتی برای پیشگیری از آن خواهیم پرداخت.
زردی نوزاد چیست؟
زردی نوزاد (Hyperbilirubinemia) به افزایش سطح بیلی‌روبین در خون گفته می‌شود که باعث زرد شدن پوست و سفیدی چشم‌ها می‌شود. بیلی‌روبین یک ماده شیمیایی است که در اثر تجزیه گلبول‌های قرمز خون تولید می‌شود. در نوزادان، کبد ممکن است به اندازه کافی توانایی دفع بیلی‌روبین را نداشته باشد، بنابراین این ماده در بدن جمع شده و منجر به زردی می‌شود.
علل زردی نوزاد:
1.زردی فیزیولوژیک: این نوع زردی معمولاً در بیشتر نوزادان مشاهده می‌شود و به دلیل ناتوانی کبد نوزاد در دفع سریع بیلی‌روبین ایجاد می‌شود. این نوع زردی معمولاً در ۲ تا ۴ روز اول پس از تولد ظاهر می‌شود و بدون نیاز به درمان خاصی برطرف می‌شود.
2.زردی ناشی از عدم تطابق گروه خونی: این نوع زردی زمانی رخ می‌دهد که گروه خون مادر و نوزاد با هم تطابق نداشته باشند. این عدم تطابق باعث می‌شود که بدن نوزاد گلبول‌های قرمز بیشتری را تجزیه کند که بیلی‌روبین بیشتری تولید می‌کند.
3.زردی ناشی از عفونت‌ها: برخی عفونت‌ها می‌توانند باعث ایجاد زردی در نوزاد شوند. این عفونت‌ها می‌توانند باعث اختلال در عملکرد کبد شوند و در نتیجه سطح بیلی‌روبین در خون نوزاد افزایش یابد.
4.زردی ناشی از مشکلات کبدی: برخی بیماری‌های کبدی مادرزادی می‌توانند باعث کاهش عملکرد کبد در نوزاد شوند و موجب زردی شدید شوند.
علائم:
*تغییر رنگ پوست از زردی روشن تا زردی شدید.
*زرد شدن سفیدی چشم‌ها.
*در برخی موارد، نوزاد ممکن است خواب‌آلود یا بی‌حالت باشد.
تشخیص:
تشخیص زردی معمولاً از طریق معاینه بالینی انجام می‌شود. پزشک متخصص ممکن است با لمس پوست نوزاد و بررسی رنگ آن، زردی را شناسایی کند. برای تأیید تشخیص و ارزیابی میزان بیلی‌روبین، ممکن است آزمایش خون نیز انجام شود.
درمان:
1.نور درمانی (فوتوتراپی): یکی از رایج‌ترین درمان‌ها برای زردی نوزاد است. در این روش، نوزاد تحت نور خاصی قرار می‌گیرد که باعث می‌شود بیلی‌روبین در بدن تجزیه شود و از بدن دفع گردد. این درمان معمولاً در بیمارستان انجام می‌شود.
2.دریافت شیر مادر یا شیر خشک: تغذیه مناسب نوزاد می‌تواند به دفع بیلی‌روبین کمک کند. شیر مادر به دلیل داشتن ترکیبات خاص، می‌تواند به تسریع دفع بیلی‌روبین کمک کند.
3.تزریق گلوبولین ایمنی: در برخی موارد خاص، اگر زردی ناشی از عدم تطابق گروه خونی باشد، ممکن است تزریق گلوبولین ایمنی برای کاهش میزان بیلی‌روبین لازم باشد.
4.درمان‌های دارویی: در موارد شدید زردی، ممکن است پزشک داروهایی برای کاهش سطح بیلی‌روبین تجویز کند.
پیشگیری:
1.تغذیه مناسب : تغذیه صحیح، به خصوص شیردهی، می‌تواند به دفع سریع بیلی‌روبین کمک کند و احتمال بروز زردی را کاهش دهد.
2.مراجعه به پزشک در صورت مشاهده علائم: در صورت مشاهده علائم زردی، باید فوراً به پزشک مراجعه کرد تا در صورت لزوم درمان سریع انجام شود.
3.کنترل وضعیت سلامتی مادر: مادران باید از سلامتی خود در دوران بارداری اطمینان حاصل کنند، زیرا برخی بیماری‌ها و شرایط بارداری می‌توانند احتمال بروز زردی در نوزاد را افزایش دهند.
زردی نوزاد یک وضعیت شایع است که معمولاً به طور طبیعی و بدون نیاز به درمان خاصی بهبود می‌یابد. با این حال، در برخی موارد ممکن است نیاز به درمان‌های خاصی باشد. مراقبت‌های مناسب و توجه به تغذیه نوزاد می‌تواند به جلوگیری از زردی و تسریع بهبود آن کمک کند.